Bergen op Zoom

De Cort Heyoligerskazerne waar ons project wordt gerealiseerd grenst aan Cort Heyligerspark in het Groene Gordijn in Bergen op Zoom

Bergen op Zoom is een stad in de provincie Noord-Brabant. Bergen op Zoom -soms afgekort tot BoZ- ligt in de ZuidWest Hoek grenzend aan de provincie Zeeland en België. Bergen op Zoom telt zo’n 68 duizend inwoners.

HISTORIE

Bergen op Zoom is een stad met veelzijdige historie. Voor de eerste vorm van een leefgemeenschap moeten we terug naar de Romeinse tijd; nabij de huidige Sint-Gertrudiskerk, gelegen aan de Grote Markt- zijn de resten van een offerplaats gevonden.

Bergen op Zoom heeft rond 1200 stadsrechten verkregen. De exacte datum is onbekend omdat de hele stad door een grote brand in 1397 verwoest is; op twee huizen na “De Olifant” en “De Draeck”. In de “De Draeck” -na een grondige verbouwing- werd toen het huidige hotel “De Draak” gevestigd, het oudste hotel van Nederland. “De Olifant” grenst aan “De Draeck” en is een poortgebouw. “De Olifant” is in 1544 bij het stadhuis van Bergen op Zoom getrokken.

Bergen op Zoom bevond zich veilig binnen een stadswal met verschillende stadspoorten en groeide in de middeleeuwen uit tot een belangrijke handelsstad met toegang tot Zeeland en Vlaanderen. Met name om laken- en aardewerknijverheid was Bergen op Zoom bekend.

Na de middeleeuwen werd Bergen op Zoom getransformeerd van handelsstad naar garnizoensstad: de Westerschelde werd de belangrijke toegang tot de haven van Antwerpen en Bergen op Zoom moest vanwege een strategische positie in verschillende veldslagen/oorlogen betrokken. In de 80-jarige oorlog vond in 1622 het tweede beleg van Bergen op Zoom plaats door Spinola in naam van de koning van Spanje. Op dit beleg is het Bergse volkslied van Adriaen Valerius gebaseerd.

Eind 19^e eeuw werd het garnizoen ontmanteld. Verschillende kazernes bleven echter nog bestaan:

• De Cort Heyligerskazerne (1938-2002), waar stichting de Compagnie één van de kazernegebouwen tot een appartementengebouw transformeert, zodat dit historische gebouw behouden blijft voor de gemeente Bergen op Zoom.
• Kazerne Groot Arsenaal (vanaf 1838)
• Oranje Nassau Kazerne
• Wilhelmina Kazerne (1899-1971); thans Centrum voor de Kunsten Bergen op Zoom
• Militair Hospitaal aan de Wouwsestraat.

Wij -als stichting De Compagnie- verheugen ons in het ontwerpen en uiteindelijk betrekken van ons appartement in het historische kazernegebouw in het Cort Heyligerspark. Door deze transformatie behouden wij tevens een stuk historie voor de stad Bergen op Zoom.

BEZIENSWAARDIGHEDEN

De binnenstad van Bergen op Zoom herbergt bijna 500 rijks- en gemeentemonumenten. 

Het volgende is slechts een kleine opsomming van enkele monumenten:

• Het Markiezenhof is een Brabants Gotisch stadspaleis en residentie van de Heren en later de Markiezen van Bergen op Zoom. Tegenwoordig biedt het o.a. plaats voor het historisch museum en een restaurant.
• De Sint-Gertrudiskerk, die in 1972 bij een brand zware schade leed en waarvan de toren, de Peperbus, uitziet over de Grote Markt.
• De Grote Markt met een aantal historische panden aan dit plein.
• Het Stadhuis van Bergen op Zoom, een laatgotisch gebouw aan de Grote Markt.
• De Kerk van de Heilige Maagd Maria-Tenhemelopneming, Grote Markt 32, uit 1829, tegenwoordig Theater De Maagd.
• De Synagoge, Koevoetstraat 39, uit 1832.
• De Sint-Catharinakapel, Sint-Catharinaplein 25, uit 1895, is de kloosterkapel van de Franciscanessen van Bergen op Zoom. De kapel bevat glas-in-loodramen uit de stichtingstijd en uit 1933.
• De Ontmoetingskerk, Bolwerk Zuid 134, uit 1928.
• Het Spuihuis, Spui 1, is een neoclassicistisch gebouw uit 1838. Het bevat nog restanten van een pakhuis, dat de voorganger van het Spuihuis was, zoals een kelder. Het Spuihuis werd bewoond door de havenmeester. In het torentje hangt een klok uit 1723.
• Tot het militair erfgoed behoren:
  • De Blokstallen, Blokstallen 2-3, uit 18^e eeuw, waren militaire paardenstallen.
  • Het Groot Arsenaal, Rijtuigweg 44, stamt uit 1764. In 1880 werd het verbouwd tot kazerne.
  • Het Voormalig Provoosthuis, Potterstraat 36, stamt uit 1783. Hier woonde de provoost van het garnizoen en bevond zich de krijgsraad en de militaire strafgevangenis. In 1814 werd het een magazijn voor de genie.
  • Het Klein Arsenaal aan de Dubbelstraat is een munitie-opslagplaats uit 1787. Na 1880 was het een kazerne en tegenwoordig is het een zelfstandig behandelcentrum van verschillende zorgaanbieders.
  • Het Ravelijn Op den Zoom aan de Corneel Slootmanslaan stamt uit 1702. Er zijn nog kazematten, een kanonkelder en een geschutsgalerij. Het Ravelijn werd in 1931-1932 gerestaureerd. De binnenplaats is sinds 1977 een openbaar plantsoen.
  • De Waterschans of Zuydfort bevindt zich bij de Kop van 't Hooft. Samen met het verdwenen Noordfort beschermde het de haven.

WINKELGEBIEDEN en HORECA

Bergen op Zoom kent verschillende winkelgebieden: Het Vierkantje, De Parade en de Bosstraat met ieder een eigen karakter. Ze zijn met elkaar verbonden door de Grote Markt, het centrale plein.

In het centrum en daarbuiten zijn verschillende horeca-gelegenheden te vinden: hotels, restaurants, cafés en snackbars met hun eigen aanbod en karakter.

EVENEMENTEN

Bergen op Zoom heeft -buiten Corona tijd- een goed gevulde evenementenkalender. Het bekendste evenement is waarschijnlijk Carnaval of zoals de Bergenaren zeggen “Vastenavend”. Tijdens Vastenavend wordt Bergen op Zoom omgedoopt tot “Krabbegat”.

Andere jaarlijks terugkerende evenementen zijn:

• Bourgondische Krabbenfoor
• Maria Ommegang;
• Jazzweekend;
• PopMonument;
• ProefMei en
• Kerstmarkt.

Meer informatie over Bergen op Zoom kun je o.a. vinden op :

Website VVV Brabantse Wal

Website Aangenaam Bergen op Zoom